Топ 20 филмови за 2017

1. Blade Runner 2049

2. Loveless

3. Get Out

4. The Killing of a Sacred Deer

5. The Square

6. Three Billboards Outside Ebbing, Missouri

7. Good Time

8. Gook

9. Detroit

10. Baby Driver

11. Avec l'amour 

12. Redoubtable 

13. 1922

14. The Nile Hilton Incident 

15. You Were Never Really Here

16. Исцелител

17. Amant Double

18. In the Fade

19. It Comes at Night

20. The Other Side of the Hope

http://www.imdb.com/list/ls020879532/

Полугодишен Топ 10

1. Get Out (2017)

2. Afterimage (2016)

3. David Lynch: The Art Life (2016)

4. Endless Poetry (2016)

5. The Last Family (2016)

6. The Student (2016)

7. Another Evil (2016)

8. Donald Cried (2016)

9. The Salesman (2016)

10. Gimme Danger (2016)

http://www.imdb.com/list/ls064232981/?publish=save

Топ 10 филмови за 2016

1. The Neon Demon

2. I, Daniel Blake

3. Under The Shadow

4. I, Olga Hepnarova

5. I Am Not a Serial Killer

6. Paterson

7. Elle

8. The Wailing

9. Hell or High Water

10. Trash Fire

http://www.imdb.com/list/ls038928795/?publish=save

Body Double како омаж на Rear Window

       

                                                                                   

Брајан де Палма е еден од од најексцентричните претставници на Новиот Холивуд. Овој период во Холивуд представува една од најголемите пресвртници во холивудската историја и донесе нови стандарди кои потикнаа ослободување од репресивните ограничувања предизвикани од Хејсовиот кодекс кој престана да важи при крајот на шеесетите. Ваквата ситуација беше повеќе од поволна за голем број на млади режисери кои беа растени во духот на шеесетите. Еден од нив беше токму Брајан де Палма. Неговото творештво започна креирајќи филмови кои беа под влијание на Жан Лук Годар, за да подоцна со Sisters (1973) започне неговата втора фаза која е под директно влијание на Алфред Хочкок. Body Double (1984) е еден од неговите најрепрезентативни филмови во кои се приметува влијанието од големиот великан на трилерот, имено Хичкок е режисерот кој го доведе до совршенство овој жарн и ги воспостави стандардите за тоа како треба да се снимаат филмови кои изобилуваат со сцени кои предизвикуваат кај гледачите ефект на напнатост и изненадување. Де Палма, пак, успешно го апсолвирал филмскиот јазик кој го усовршил Хичкок. Според мене Body Double представува најеклатантен пример за ваквата постапка.

Способноста за иронизација и хиперболизација, како негова препознатлива црта, е видлива уште при самиот почеток на филмот кој започнува со сцена која се одвива на филмски сет каде што се снима хорор филм од Б-продукција. Исто како и во Blow out (1981) уште на самиот почеток на посреден начин се поигрува со побликата укажувајки ни на илузивната моќ на филмот. Џек Скали (Craig Wasson) и Сем Бушард (Gregg Hanry) кои се типични ноаровски ликови, едниот тип на жртва, а другиот тип на психопат, вешто се вклупуваат во овој измутиран ноар. Заплетот и ликовите во Body Double се ноаровски, но сепак Де Палма не ги користи кодовите на жанрот во целост, освен предходно споменативе кои се наративни кодови. Периодот на препород во Холивуд, 1967-1976, представува фаза на сукцесивен напредок на естетско и тематско ниво, кое трансформира неколку главни жанрови, а е и главно препородување за филм ноарот.[1]

Воајерксиот карактер на Скали ни се протнува под кожа, исто како оној на Jeff Jefferies (James Stewart) во Rear Window (1954). Но Скали e далеку попервезен и растеретен од моралните облигации кои го карактеризираат перидот на Хејсовиот кодекс. Како Де Палма намерно да го остава да гледа повеќе од колку што е потребно - за да просечниот гледач ја прими таа информација – кога за првпат ја гледа својата сосетка Gloria Revelle (Deborah Shelton), односно Holly Body (Melanie Griffith). Покренат од либидото за да ја разреши мистеријата, за разлика од моралниот императив на Џеф, Скали се впушта во перверзниот свет на порно индустријата во кој брзо се прилагодува. Во Body Double воајеризмот е во потполност во основа на драматургијата. Главниот лик станува жртва на заверата затоа што е воајер. Тој истиот воајеризам му помага да излезе од скоро безизлезната ситуација и самиот да го разреши случајот.[2] Во Rear Window првото среќавање помеѓу Џеф и Lisa Fremont (Grace Kelly) почнува со бакнеж кој делува сонливо. Лиза му се доближу во крупен план на Jeff и го покрива со нејзината сенка, тој се буди и се бакнуваат. Бакнувањето се гледа забавено. Алузијата помеѓу сонот и филмот е очигледна во оваа сцена. Де Палма во Body Double во сцената со следењето на Глорија од страна на Скали, кога тие двајцата се бакнуваат вртејќи се во круг, прави еден експресивен рез додека со кружно движење ги прати камерата. Ги следи една сонлива кичеста мелодија додека тие воздивнуваат така да прави од самата сцена една пародија, но од друга страна добиваме логичен завршеток на либидиналната желба. Ваквото разголување на филмскиот јазик е честа постапка во постмодерните филмови на Де Палма. Во Rear Window во споменатата сцена паратекстуално се потенцира фиктивниот карактер на филмот како медиум, исто и во Body Double но хиперболизирајќи ја самата постапка. Неизбежно е да се спомне и цитирањето на Vertigo (1958), во сцената кај тунелот каде Скали добива вртоглавица предизвикана од неговата клаустрофобичност.

Eксцентричниот јазик на Де Палма влече корени и од Giallo филмовте. Графичкото насилство е видливо во сцената каде маскираниот Сем ја издупчува Глорија со бургија. Иако не е прикажан чинот експлицитно, сепак делува шокантно.

Де Палма кој во седумдесетите го развива својот стил во духот на Новиот Холивуд креира еден компактен филм при самиот завршеток на овој правец. Тој ја користи вештината на Хичкок со која ние гледачите сме ставени како активни посматрачи на ситуацијата над која немаме контрола, додека некој од ликoвите се наоѓа во опасност. Оваа вештина е доведена до совршенство во Body Double. Новата продукција, за разлика од периодот кога творел Хичкок, овозможува поизводлива интегрална нарација во кадрите со движење. Долгите фарови и кранови, кои се најизменично гледани од субјективена перспектива, овозможуваат и во овој филм јако сугестивно чуство на поистоветување со главниот лик. Спрема Базен, монтажата само ја намалува двосмисленоста на стварноста, приморувајќи ја да поприми одредено значење (односно приморувајќи го филмот да стане дискурс), па логично е да снимањето на долги и длабински кадри повеќе е верно кон стварноста, затоа што во еден ист дел на филмот покажува повеќе стварност, и затоа што сè што покажува на гледачите, по важност, го става на исто рамниште.[3] 

                      Филип Миовски

 [1] Ksenija  Zelenović,  Neonar u savremenoj holivudskoj produkciji: nachela obnova klsićnog noira , Beograd, Filmski Centar Srbije, 2012, str. 122

[2]  Dragan Jeličić, Nebojša Pajkić, Novi Holivud, Beograd, Clio, 2002, str. 71

[3] Žak Omon, Alen Bargela, Mišel Mari, Mark Verne, Estetika Filma, Beograd, Clio, 2006, str. 69     

• Omon, Žak, et al.  Estetike Filma, Beograd: Clio, 2006.
• Jeličić, Dragan, Nebojša Pajkić,  treće ispravljeno I dopunjeno izdanje,  Novi Holivud, Beograd: Clio, 2002.
• Zelenović, Ksenija.  Neonoir u savremenoj holivudskoj produkciji: načela obnove klasičnog noira,  Beograd: Filmski centar Srbije, 2012.
• Body Double, Brian de Palma, Columbia Pictures, 1984.
• Rear Window, Alfred Hitchcock, Paramount Pictures, 1954.
• Vertigo, Alfred Hitchcock, Paramount Pictures, 1958.
• Blow out, Brian de Palma, Filmways Pictures, 1981.
• Sisters, Brian de Palma, American International Pictures, 1973. 

                

Тop 25 филмови за 2015

1. The Hateful Eight 

2. Mad Max: Fury Road 

3. B-Movie: Lust & Sound in West-Berlin 1979-1989

4. Youth

5. The Lobster

6. Schneider vs. Bax 

7. Under Electric Clouds

8. Queen of Earth 

9. Anomalisa

10. The Diary of a Teenage Girl 

11. Victoria

12. Dheepan

13. Eisenstein in Guanajuato 

14. Sicario

15. Macbeth

16. Far from the Madding Crowd

17. The Revenant

18. 45 Years

19. Black Mass

20. The Walk

21. Ex Machina

22. The Measure of Man

23. Beasts of No Nation

24. Slow West

25. Tale of Tales



http://www.imdb.com/list/ls076555624/?publish=save

Рецензија - Левијатан

Андреј Звјагинцев со неговиот последен филм Левијатан се докажа како маестрален режисер во својата татковина и пошироко. Како и во неговиот претходен филм Елена, тој врши вивисекција на моралните начела, стереотипи и вредности на општествената ситуација во Русија. Перцептивна моќ за детектирање на фундаменталните проблеми во посткомунистичкото општество и способноста за прикажување на истите преку кодови кои се содржат во човековото секојдневно битисување се заедничкиот иманител во неговите два последни филма, додека во неговите претходни филмови повеќе се фокусира на моралната димензија. Сепак, неговите филмови се универзални и вонвременски, па затоа Левијатан беше прифатен нашироко.   

Левијатан е филм кој е работен по оригинално сценарио кое, пред сè, се темели на библиската приказна за Јов и вистинската сторија за Марвин Химајер (Marvin Heemeyer). Приказната за неправдата кон Химајер, кој водел војна со локалните власти околу припадноста на неговиот имот, била појдовната точка за настанувањето на сценариото за овој филм. Имено, заплетот во овој филм е борбата помеѓу поединецот и државата, претставени преку Николај (Алексеј Серебјаков) и градоначалникот Вадим (Роман Мадјанов) кој дрско стои на ставот дека имотот на Николај треба да му припадне нему.

За тие што не се запознаени, битно е да се напомене дека морското чудовиште Левијатан, кое најпрвин се спомнува во книгата на Јов, а кое ја претставува власта на која никој не може да ѝ се спротивстави, подоцна како метафора за истата ќе биде употребено од страна на Томас Хобс при креирањето на неговото капитално дело „Левијатан“. Хобсовиот модел за суверена држава се темели на идејата за пренесување на индивидуалната власт и моќ на граѓаните на еден човек или на собрание кое би ја застапувало нивната волја. Создавањето на овој смртен бог „Левијатан“ би требало да биде подредено на бесмртниот бог кој би се грижел за сите граѓани. Оваа врска помеѓу државата и црквата е јасно воочлива во филмот, но, за разлика од Хобс, Звјагинцев поединецот го прикажува како обесправен пред бирократскиот систем кој ѝ служи само на корумпираната власт која, пак, е подржана од црквата.

Поради отворената критика кон узурпаторската власт и лицемерието на црквата, овој филм нема да најде на одобрување од страна на руските власти, дури ќе биде прогласен од некои инстанци на власта за анти-руски. Неговата јавна премиера во Русија е ставена под знак прашање, додека во остатокот од светот ќе биде добро прифатен.

Левијатан досега има добиено повеќе награди, меѓу кои најзначајни се наградата за најдобро сценарио на Канскиот филмски фестивал и европската филмска награда „Златен глобус“. Покрај овие награди, се здоби и со номинација за Оскар за најдобар странски филм.

Тие што се запознаени со филмскиот опус на Звјагинцев, кој се состои само од четири филма, знаат дека овој филм ги заслужил овие награди и номинацијата за Оскар. Неговите филмови се препознатливи по оптичкиот ладен увид на продолжените кадри во кои времето се користи како описен материјал. За прекрасната фотографија е задолжен неговиот постојан директор на фотографија Михаил Кричман. Под нивното долгогодишно заемно пријателство се подразбира и големата слобода на Кричман во кадрирањето на неговите филмови. Поради таквиот заемен однос и поради користењето на 35-милиметарската камера, за која Андреј тврди дека при самото снимање има поголема контрола на тоа што сака да го добие отколку кога би снимал со дигитална камера, неговиот стил  лесно се препознава. Музиката за филмот ја има искомпонирано Филип Глас, а од актерската екипа не може да се издвои ниту еден актер, бидејќи сите одлично си ја исполнуваат задачата.

           

                 Филип Миовски

Топ 30 филмови за 2014

1. Leviathan  *

2. Birdman  *

3. Whiplash 

4. Force Majeure 

5. Nightcrawler 

6. Concrete Night

7. The Strange Color of Your Body's Tears

8. Winter Sleep

9. The Mighty Angel

10. Calvary

11. Jimmy's Hall

12. The Imitation Game *

13. Interstellar *

14. White Bird in a Blizzard

15. Cold in July

16. Before I Dissapear

17. Black Coal, Thin Ice

18. Gone Girl

19. Boyhood

20. Coming Home

21. A Pigeon Sat on a Branch Reflecting of Existence *

22. A Hard Day

23. The Rover

24. Foxcatcher

25. Two days, One Night

26. The Grand Budapest Hotel

27. The Dark Valley 

28. '71

29. To Kill a Man

30. Blind

http://www.imdb.com/list/ls070671152/?publish=save